Dat ik een liefhebber van speciaalbier ben is overbodige informatie. En dat ik een liefhebber van de speciaalbieren van de Jopen brouwerij ben mag duidelijk zijn getuige de vele biercolumns die ik reeds over Jopenbier heb geschreven. Jopen Trinitas Tripel, Jopen Lentebier, Jopen Malle Babbe, Jopen Meesterstuk 2013, Jopen Bockbier. Er kan er weer één aan toegevoegd worden, Jopen Koyt.
Gagel
Op de fles staat vermeldt:
“Jopen Koyt is een roodbruin gruitbier van hoge gisting dat wordt gebrouwen volgens een Haarlems stadsrecept van 1407. In dit oude brouwerskeur staat beschreven dat het bier gebrouwen moet worden uit gerst, tarwe en haver.”
Dit speciaalbier bevat gruit, een kruidenmengsel uit de middeleeuwen. Bepalend in dit kruidenmengsel, is de ritueel geplukte gagel. Deze gagel dient geplukt te worden door blote heksen bij volle maan. Dit om de hallucinerende werking tegen te gaan. Gagel of wilde gagel groeit op natte, zure, venige grond en is een bladverliezende struik. Noordwest-Europa en Noord-Amerika is de natuurlijke plek waar deze struik voorkomt. Vroeger werd het beschouwd als toverplant of medicinale plant. Ook gebruikt voor leerlooien en verfstof. Vanwege de bitterstof in de bladeren, wordt het ook gebruikt voor gruit of gruut een kruidenmengsel. Dit in plaats van hop.
Thuis
Dit keer thuis genoten van dit speciaalbier. Van een 30 cl. fles uit de mooie 25 cl. bokaal van Jopen. Met 8,5% alcohol volume, best wel een straf speciaalbier. Op 11 november 1994 werd Jopen ten doop gehouden. Vanaf 2010 neemt Jopen een vogelvlucht. Precies 16 jaar later op 11 november 2010 kan er genoten worden van het Haarlems bier in de Jopenkerk te Haarlem, Gedempte Voldersgracht 2 en een tweede locatie op de Emilweg 21. Een bezoek aan de Jopenkerk is verplichte kost. Tegenwoordig zijn de Jopen bieren in veel proeflokalen standaard van de tap te krijgen. Zoals: Proeflokaal De Drie Fleschjes in de Gravenstraat te Amsterdam, Café Gambrinus in de Ferdinand Bolstraat 180 te Amsterdam, Café en restaurant De Ponteneur in de Eerste van Swindenstraat 581 te Amsterdam vlakbij het Muiderpoort station en bij Proeflokaal Jopen Amsterdam in de Lange Leidsedwarsstraat 4-6 in Amsterdam vlakbij het Leidseplein.
Beleving
Roodbruin een beetje licht doorschijnend was de kleur van Jopen Koyt, toen ik het zonlicht door het Jopen bokaal liet schijnen. Boven op het bier vormde zich een volle beige schuimkraag met kleine koolzuurbellen. Deze schuimkraag was wel snel weg. Een geur van kruiden en karamel steeg op uit het glas en prikkelde mijn neus. Een mooie volle romige smaak van kruiden en (sterk) karamel vulde mijn mond. Kruidig en ligt bitter (niet al te lang) was de afdronk. Het vroeg niet meteen om een nieuwe slok, wat met de 8,5% alcohol volume ook wel verstandig is. Ingrediënten: water, gerstemout, tarwemout, haver, gruit (kruidenmengsel) en gist. Koyt is een gruitbier dat uitstekend combineert met kazen. Weer een staaltje van vakmanschap van de Jopen brouwerij. Welke Jopen wordt het de volgende keer?